Васіль ткачоў як сон знайшлі
Читаем Детям Як сон знайшлі
— Спі, унучак. А мой сон недзе згубіўся…
Максімка пачуў дзедавы словы, працёр вочы кулачком:
— Дзядуля, а дзе твой сон згубіўся?
— Дзе, пытаеш? Я і сам не ведаю. Ляжу, а не спіцца, усё ўспамінаю розныя здарэнні, перабіраю іх у памяці… А ты чаго не
спіш? — хітравата прыплюснуў вочы дзед.
— Не ведаю, — пакруціў галавой Максімка, а потым прапанаваў: — А давай сёння пашукаем твой сон, а?
— Добра, — згадзіўся дзядуля.
Яны дапамаглі бабулі пакарміць парсючка, курэй, сабаку, а пасля і самі паснедалі.
— Ну што ж, пайшлі, унучак, мой сон шукаць, — узняўся зза стала дзед Васіль.
Яны выйшлі на двор, узялі кош і пакіравалі на вуліцу. Шырокая вясковая вуліца вывела іх на вузенькую сцежку, якая бегла полем, а потым звярнула ў лес. Там спявалі птушкі. Павольна, быццам на парашуціках, падалі долу першыя жоўтыя лісточкі.
— Дзядуля, глядзі, што я знайшоў! — пахваліўся Максімка і паказаў баравічок.
Грыбоў назбіралі поўны кошык. Дадому лясныя дарункі нёс дзед Васіль. Максімка толькі зрэдку браўся за дужку, падсабляў. Прытупалі ў вёску, адчулі, што натаміліся. Ды вось цікава: абодва зусім забыліся, чаго хадзілі ў лес. Здаецца, сон шукаць, а назбіралі грыбоў. Селі на лавачку каля хаты, адпачываюць. Дзед сядзеўсядзеў ды неўпрыкмет 1 і вочы заплюшчыў — заснуў. Выглянула з веснічак 2 бабуля, убачыла поўны кошык грыбоў, далонямі пляснула ад здзіўлення.
— Цішэй, бабуля, — шэптам папрасіў Максімка. — Дзед сон знайшоў!
Васіль ткачоў як сон знайшлі
Васіль Ткачоў часта выступае перад сваімі чытачамі. У кнізе “Канфуз” сабраны лепшыя гумарыстычныя творы пісьменніка – на памяць чытачам аб такіх сустрэчах.
МІХАСЬКА – СУСЕД ГЕНЕРАЛА
НЕ ХАЦЕЛАСЯ Ў САДЗІК
Падрыхтаванае на падставе: Васіль Ткачоў, Канфуз. Апавяданні, — Мазыр: Мазырская узбуйненая друкарня, 2001.
Рэдактар: В. Ардашава
Copyright © 2015 by Kamunikat.org
МІХАСЬКА – СУСЕД ГЕНЕРАЛА
Яшчэ адзін дом-прыгажун вырас у нашым горадзе. Цагляны, шматпавярховы, з вялікі вокнамі! Навасёлы рады: будуць жыць амаль у самым цэнтры сталіцы.
Радуецца і Міхаська: на адной лесвічнай пляцоўцы з ім жыве генерал. Гэта дзякуючы яму, генералу, Міхаська апынуўся ў цэнтры ўвагі хлапчукоў усяго двара.
Хлапчукі падыходзяць да Міхаські, па чарзе вітаюцца з ім за руку, цікавяцца:
– Не прыехаў яшчэ, – важна адказвае Міхаська, нібыта і на самай справе ведае, куды паехаў генерал, у колькі гадзін вернецца. Можна нават падумаць, што Міхаська ў яго ад’ютант.
– Сёння на “Волзе” паехаў?
Міхаська спаў, калі па генерала прыехала легкавушка. Аднак з выглядам дасведчанага чалавека адказвае:
Хлапчукі пэўны час маўчаць.
Байчэйшы, Петрык, нарэшце пытае:
– А ці праўда, Міхаська, што твой сусед з пісталета страляе, як алімпійскі чэмпіён?
– Генарал усё ўмее рабіць, – кажа Мітхаська.– Ён нават дывізію можа ў бой павесці, во!
– А роту? – дапытваецца Петрык.
– І роту, – адказвае Міхаська, а сам думае: “Што больш – дывізія ці рота?”
Хлапчукі, як тыя вераб’і, доўга шчабяталі перад акном генеральскай кватэры. Іх усё цікавіла: і што на службе робіць генерал, і як ён жыве. Рашылі ў акно заглянуць.
Акно высока ад зямлі, так проста не заглянеш.
Петрык прыгнуўся, загадаў самаму маленькаму хлапчуку:
– Станавіся, Сяргейка, мне на спіну. Ты лёгкі.
Сяргейка спрытна залез на Петрыкаву спіну, прыпаў да шыбіны.
– Кажы, што бачыш, – прыспешвалі Сяргейку.– Ці вочы ад усяго разбягаюцца? Там ёсць на што паглядзець?
Сяргейка пачаў пералічваць:
– Стол стаіць. У куце ложак. Яшчэ бачу канапу, тры крэслы…
Не злазячы з Петрыкавай спіны, Сяргейка з дакорам глянуў на Міхаську:
– А ты казаў: жыве – цар! Усё, я і ў нас.
Ён саскочыў на зямлю, заявіў:
– Хлус ты, Міхаська, хоць і сусед генералаў.
Хлапчукі таксама накінуліся на Міхаську:
– А яшчэ хваліўся, што за руку з генералам вітаешся.
– Дома ў яго бываеш, чай п’еш.
І хлапчукі разбрыліся па двары.
…Міхаська пачуў, як за спіной зарыпела тармазамі легкавушка. Ён азірнуўся. З машыны выйшаў генерал. Але чамусьці ў цывільным адзенні, пры гальштуку, на галаве – капялюш. “Калі ў цывільным, дык такі, як усе, – здзівіўся Міхаська. – Як і мой тата”.
І яшчэ Міхаську было прыкра, што хлапчукі назвалі яго хлусам. Ён жа сапраўды думаў, што генералы не такія, як усе. І вось што выйшла з гэтым суседствам…
Пачакайце – Міхаська, можа, яшчэ будзе чай піць з генералам. Пэўна, будзе, раз яны – суседзі.
Дзынкнуў тэлефон. Алеся адразу ж падбегла да палічкі, на якой ён стаіць, зняла трубку, спытала:
– Мне, Алеська, пакліч, калі ласка, бабулю. Але спярша – добрай раніцы табе!
– Добрай раніцы, – адказвае дзяўчынка і кліча бабулю.
Бабуля размаўляе па тэлефоне, а малая гуляе з лялькамі.
Потым зноў зазваніў тэлефон. Алеся зняла трубку, паслухала і паўшэптам сказала:
– Бабулю паклікаць не магу: яна спіць. На канапе. А тата з мамай на працы.
Бабуля ўсміхнулася, узнялася з канапы, падыйшла да Алесі, лёгенька абняла яе за плечы:
– Сакратарка ты мая. Пайшлі, пайшлі палуднаваць. Пачастую я цябе варэнікамі: пакуль ты дзяжурыла каля тэлефона, я і прыгатавала іх. Без цябе аніяк не справілася б.
– А-га, паспрабуй злаві! А вось і не зловіш!
Максімка такіх жартачкаў не разумее, на вочках выкругліліся слязінкі. Неўзабаве ён пачынае румзаць. Падыходзіць мама: бяда ж! Яна глядзіць на малога і нічога не разумее.
– Што з табой, сынку? – пытае.
– Мыла. не слухаецца, – паказвае хлопчык на кавалачак мыла, які плавае на вадзе.
Ён апускае руку ў ваду і…ловіць мыла! Максімка моцна заціскае яго ў кулачку і шчасліва ўсміхаецца: калі мама побач, то і мыла слухаецца.
Максімкаў дзед жыве ў вёсцы. Ранняй вясной, калі яшчэ не было работы на агародзе, бабуля сказала яму:
– З’ездзі ў Гомель, унуку яблыкаў і журавін завязі. А я ўжо сама тут карову і парсючка дагледжу.
Дзед прывёз поўную торбу розных вясковых ласункаў. Як толькі данёс? У яго ж, у дзеда, няма адной рукі – з вайны вярнуўся з пустым рукавом.
Усе абрадаваліся дарагому госцю. А найбольш – Максімка.
Назаўтра тата з мамай пайшлі на працу, а яны, малы і стары, засталіся ўдвух. Чыталі казкі, глядзелі кінафільм. Максімка і заснуў перад тэлевізарам у крэсле, а дзед патупаў на кухню. «Пакуль унучак спіць, – падумаў, – памыю посуд. Прачнецца ён, а талеркі і лыжкі будуць чысценькія – можна і абедаць».
Нязручна мыць посуд адной рукой, але дзед сяк-так прылаўчыўся. І раптам адна талерка выслізнула з рукі і разбілася. Прысеў дзед на табурэцік, шкадуе: такая прыгожая талерка была.
Тут Максімка прачнуўся, прыбег на кухню, суцяшае:
– Не бядуй, дзядуля. Тата казаў калі б’ецца посуд, то гэта на шчасце.
– Шчасця, канечне, у тым мала, што я талерку разбіў, але ж і бедаваць надта не трэба, – пагадзіўся дзед і пагладзіў унука па галаве. – Няёмка мне, канфуз атрымаўся.
Максімка паднёс да ракавіны табурэцік, ускараскаўся на яго і пачаў мыць посуд.
– А ты, дзядуля, пасядзі, – сказаў ён. – Табе цяжка. Каб у цябе было дзве рукі, як у мяне, тады б і ты мне дапамог. А такі канфуз з кожным можа здарыцца.
Дзед назіраў за унукам і суцешна ўсміхаўся.
Мікола захварэў. І так сур’ёзна, што палажылі яго ў бальніцу: з хваробай не жартуюць. Ляжыць хлопчык у пакойчыку пад бялюткай коўдрай, сяброў успамінае і дужа шкадуе, што не ходзіць, як яны, у школу.
Думаў, думаў пра аднакласнікаў Мікола і заснуў. А ў гэты самы час і сябры прыбеглі праведаць яго.
– Нельга будзіць, – строга сказала медсястра. – Няхай больш спіць, тады хутчэй паправіцца.
Прыціхлі хлопчыкі і дзяўчынкі. Разважаюць: Новы ж год заўтра, павіншаваць трэба Міколку. А як? Паштоўкі няма.
Прачнуўся хлопчык, падышоў да акна, і на ягоным твары ўспыхнула шчаслівая ўсмешка. На снезе было вытаптана: «Міколка! З Новым годам! Папраўляйся! Чакаем!»
І хоць подпісу пад гэтым незвычайным пісьмом не было, хлопчык здагадаўся, хто павіншаваў яго са святам.